ارزیابی وزیر خارجه آمریکا از روند مذاکرات هسته‌ای

اقتصاد ایرانی: با گذشت نزدیک به یک هفته از زمان انتشار نامه هشدارآمیز ۴۷ سناتور جمهوری خواه آمریکا به سران سیاسی ایران، باراک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا در واکنشی دوباره، آن را «شرم آور» خواند و گفت که به جای ۴۷ سناتوری که پای نامه به سران ایران را امضا کرده اند، خجالت زده است.
به گزارش دنیای اقتصاد، همزمان جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا نیز درباره نامه اخیر ۴۷ سناتور به سران ایران با بیان اینکه کنگره هیچ اختیاری دراین باره ندارد، گفت: «لازم است با وزیر خارجه ایران گفت وگو کرده و تاثیرات این نامه را ارزیابی کنم.» این در شرایطی است که امروز تیم مذاکره کننده هسته ای ایران عازم لوزان سوئیس می شود تا دور جدید و سرنوشت ساز گفت وگوها را با تیم مذاکره کننده آمریکا پیش از پایان سال جاری آغاز کند. جان کری با تاکید بر پیشرفت در مذاکرات گفت که همچنان «شکاف های مهمی» باقی مانده که باید برطرف شود. ۴۷ سناتور جمهوری خواه آمریکا روز هجدهم اسفند در نامه ای سرگشاده به سران ایران هشدار دادند که هر توافقی با باراک اوباما امضا کنند، فقط تا پایان دوره ریاست جمهوری او دوام خواهد داشت. به نوشته این سناتورها «توافقی که به تصویب کنگره نرسیده باشد، می تواند فقط با یک حرکت قلم رئیس جمهوری بعدی باطل شود و کنگره آینده هم هر زمان لازم دید، می تواند موارد توافق را تغییر دهد.» پیش تر باراک اوباما این نامه را عامل ائتلاف نامبارک جمهوری خواهان با کسانی که به زعم او تندروهای داخلی ایران هستند، توصیف کرده بود. اوباما در گفت وگو با شبکه خبری «وایزنیوز» که خلاصه ای از آن روز جمعه منتشر شد، تاکید کرد: «به خاطر کار آنها (نامه نویسی)، احساس شرمساری می کنم. استدلال اصلی شان در این نامه این است که با رئیس جمهوری ما توافق نکنید زیرا نمی توانید به او اعتماد کنید که به توافق عمل می کند.» اوباما این اقدام سناتورهای آمریکایی را «بی سابقه» خوانده است. امضاکنندگان این نامه در داخل و خارج از ایالات متحده هدف انتقاد های زیادی قرار گرفتند. از هری رید، رهبر اقلیت دموکرات در مجلس سنا گرفته که آن را «سیلی محکمی به وجهه ایالات متحده آمریکا» در سطح بین المللی خواند تا معاون رئیس جمهوری که این اقدام را «دون شان سنا» دانست و گفت نمونه ای شبیه آن را در تمام ۳۶ سالی که سناتور بوده، ندیده است.
این نامه را تام کاتن، سناتور ۳۷ ساله جمهوری خواه نوشته بود و به امضای ۴۶ سناتور جمهوری خواه رسانده بود. برخی رسانه های آمریکایی امضاکنندگان این نامه را خائنان به آمریکا دانستند و در توئیتر هشتگ #۴۷خائن مورد استقبال وسیع قرار گرفت. رئیس جمهوری دموکرات آمریکا و اکثریت جمهوری خواه کنگره این کشور بر سر توافق هسته ای احتمالی با ایران اختلاف نظرهای جدی دارند.

  شکاف های مهم
از سوی دیگر وزیر امور خارجه آمریکا یک روز پیش از آغاز دور تازه گفت وگوهایش با هیات ایرانی به ریاست وزیر امور خارجه در حاشیه کنفرانس اقتصادی شرم الشیخ در مصر با تاکید بر «پیشرفت در مذاکرات هسته ای با ایران»، گفت که همچنان «شکاف های مهمی» باقی مانده که باید برطرف شود. وزیر خارجه آمریکا گفته بود که معلوم نیست تا آخر مارس با ایران به توافق برسیم. به گزارش خبرگزاری فرانسه، کری گفت که هدف از مذاکرات هسته ای «رسیدن به هر توافقی نیست، بلکه رسیدن به توافقی درست» است. وزیر امور خارجه آمریکا با هشدار نسبت به نزدیک شدن ضرب الاجل پیش بینی شده درباره گفت وگوهای هسته ای با ایران، افزود که «زمان باقی مانده نقشی حیاتی دارد». او در عین حال تاکید کرد، در صورتی که دوطرف به توافقی در این باره دست نیابند واشنگتن به گزینه های دیگر خود رجوع خواهد کرد. همچنین وزیر خارجه آمریکا با اشاره به نامه اخیر نمایندگان کنگره آمریکا به ایران مبنی بر عدم صلاحیت رئیس جمهور آمریکا برای امضای توافق هسته ای ضمن بیان این موضوع که نامه جمهوری خواهان تلاش دیپلماتیک دولت اوباما را نابود کرد، گفت: «کنگره هیچ اختیاری دراین باره ندارد، این نامه در روند مذاکرات مداخله کرده و به همه اطمینان می دهیم که رئیس جمهوری آمریکا اختیارات کامل و قانونی برای امضای توافق نامه با ایران را دارد.» به گزارش آسوشیتد پرس، کری همچنین گفت لازم است برای ارزیابی تاثیرات این نامه با وزیر خارجه ایران گفت وگو کند. همزمان متحدان اروپایی آمریکا، با پیوستن به دولت اوباما در انتقاد از نامه ۴۷ سناتور آمریکایی به مقامات ایرانی، ارسال این نامه را در شرایط حساس کنونی مذاکرات «غیرضروری و مخرب» خواندند. به گزارش «ایسنا»، به نقل از واشنگتن پست، در همین رابطه فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر امور خارجه آلمان گفت: «هم اکنون مقامات ایرانی می توانند از ما بپرسند آیا هنوز هم با وجود اینکه نمایندگان کنگره بدون توجه به تصمیم دولت اوباما ممکن است در آینده خواستار لغو توافق هسته ای شوند، این مذاکرات قابل اعتماد خواهد بود؟» او افزود که این موضوع کوچکی نیست و این مساله تنها محدود به سیاست داخلی آمریکا نیست بلکه برای کشورهای دیگر گروه ۱+۵ نیز دارای اهمیت بالایی است.

 دور جدید گفت وگوها
همزمان با تلاش های تندروهای آمریکا، اسرائیل و حتی فرانسه برای کارشکنی در روند مذاکرات، دور تازه مذاکرات هسته ای میان ایران و آمریکا امروز در لوزان سوئیس آغاز می شود؛ دو طرف اول اسفند ماه نیز به مدت چهار روز در ژنو به گفت وگو پرداختند. همچنین روز گذشته علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی در رابطه با آینده مذاکرات ابراز «خوش بینی» کرد و در پاسخ به سوالی درباره احتمال توافق در مذاکرات هسته ای، گفت: «در این مدتی که مذاکرات انجام شده گام های رو به جلو و قابل ملاحظه ای برداشته شده و در مذاکرات اخیر هم که به تازگی صورت پذیرفته قدم های مثبتی برداشته شده به همین دلیل نگاه من به آینده مذاکرات منفی نیست.» در این دور از رایزنی ها نیز همچون دو دور پیشین، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا شرکت می کنند. دور جدید رایزنی های ایران و آمریکا قرار است در سطح وزرای خارجه و با حضور معاونان وزرا و هلگا اشمید معاون فدریکا موگرینی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار شود. به احتمال زیاد این دور از رایزنی ها در شهر لوزان تا ۲۹ اسفند ماه به طول خواهد انجامید. همچنین قرار است وزیر خارجه ایران روز دوشنبه به بروکسل برود و با وزرای خارجه بریتانیا، فرانسه و آلمان دیدار و گفت وگو کند. فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از فرانک والتر اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان، لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه، فیلیپ هاموند وزیر خارجه بریتانیا و محمدجواد ظریف دعوت کرده در نشستی ویژه در مقر اتحادیه اروپا در بروکسل شرکت کنند.

 درباره تحریم ها هنوز به اتفاق نظری نرسیده ایم
از سوی دیگر، مجید تخت روانچی، معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه و عضو تیم مذاکره کننده هسته ای ایران با بیان اینکه در رابطه با موضوعات فنی با ۱+۵ هنوز در یکی دو مورد اختلاف نظر وجود دارد، گفت: «درباره موضوع تحریم ها نیز هنوز نتوانسته ایم به اتفاق نظری دست پیدا کنیم. هنوز زمان دستیابی به توافق معلوم نیست.» همچنین به گزارش خبرگزاری فارس، او تاکید کرده است که ایران در این مذاکرات بر لغو کامل تحریم ها تاکید دارد؛ یعنی نه تنها مفاد توافق ژنو بلکه تمامی تحریم های غیرعادلانه ای را که علیه ایران به اجرا در آمده است نخواهد پذیرفت و خواهان لغو آنها است. او درباره حصول توافق تا پایان ماه مارس نیز گفت: «مذاکرات در مرحله حساسی قرار دارد و در مذاکرات اخیر به پیشرفت های قابل توجهی دست یافته ایم. کار همچنان ادامه دارد و زمان دستیابی به توافق هم هنوز معلوم نیست.»

 نامه تاثیر مستقیم بر فضای مذاکرات ندارد
در حال حاضر این نگرانی وجود دارد که نامه اخیر سناتورهای آمریکایی، تاثیر منفی بر فضای مذاکرات پیش رو داشته باشد. اما جن ساکی، سخنگوی دولت آمریکا، روز جمعه در گفت وگو با شبکه خبری ام.اس.ان.بی.سی ضمن انتقاد از نامه ۴۷ سناتور جمهوری خواه به مقامات ایرانی برای توقف مذاکرات، در مورد اثر این نامه بر روند مذاکرات گفت: «البته گفت وگو میان مذاکره کننده ها باقی خواهد ماند و این نامه تاثیر مستقیمی بر فضای مذاکرات نخواهد گذاشت. اما موضوع این است که همان طور که باراک اوباما، گفت این یک امر کاملا بی سابقه در آمریکا بوده و از زمانی که نمایندگان کنگره با اسب سر کار می رفتند، چنین اتفاقی رخ نداده بود.» ساکی افزود: «این موضوع این سوال را مطرح می کند که آیا واقعا حزب جمهوری خواه خواستار دستیابی به یک توافق هسته ای و جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای است یا خیر. که البته دستیابی به چنین توافقی هدف دولت اوباما است.»