باید و نبایدهای اقتصاد مقاومتی

اقتصاد ایرانی: عضو هیات علمی دانشگاه شهد چمران اهواز گفت: اقتصاد مقاومتی با ایده و هدف اقتصاد بدون نفت مطرح شده که با به کارگیری نیروی انسانی به دنبال دست یابی بیشتر به بازارهای جهانی است و با افزایش توان داخلی ظرفیت های تولید محصولات استراتژیک را بالا می برد.

به گزارش ایسنا، حسن فرازمند اظهارکرد: شرایط اقتصادی کشور به لحاظ رشد اقتصادی و جایگاهش در اقتصاد بین المللی به گونه ای است که به سادگی تحت فشار قرار می گیرد و این فشارها می تواند ناشی از تحریم، محاصره اقتصادی و یا هر چیز دیگری باشد.

وی افزود: در طول سال های اخیر فشارهای اقتصادی زیادی از بیرون به اقتصاد کشور وارد شد. بر همین اساس اقتصاد کشور ما به صورت جدی به دنبال برنامه ریزی برای کاهش اتکا به درآمدهای نفتی بر آمد و برای دست یابی به این هدف طرح اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری مطرح شد که نوع این اقتصاد به لحاظ ریشه ای معطوف به نیروی انسانی است و این به معنای توجه و تمرکز بر نیروی انسانی و چگونگی بالندگی آن، به منظور بالندگی اقتصاد ملی است.

فرازمند تصریح کرد: در واقع اقتصاد مقاومتی تمرکز بر روی حصار کشیدن بر اقتصاد ملی نیست، بلکه یک اقتصاد درون نگر و درون زا با محوریت برون نگری و رشد خود در بازارهای جهانی است.

وی بیان کرد: این پرسش مطرح می شود که چه عاملی می تواند نظام اقتصاد بین المللی ما را به شرایطی برساند که قدرت چانه زنی ما را بالا ببرد، فشارهای نظام سلطه کاهش را دهد و بتواند ما را در عرصه اقتصاد جهانی به شرایط مطلوب برساند تا اقتصاد ما تحت تاثیر قرار نگیرد؛ توجه به نیروی انسانی عاملی است که می توانیم امروز از آن در پرتو مفاهیمی مانند کارآفرینی، شرکت های دانش بنیان، تمرکز بر چگونگی گسترش و توسعه صادرات غیر نفتی و حمایت از تولید ملی استفاده کنیم.

فرازمند خاطرنشان کرد: لازمه اجرای صحیح اقتصاد مقاومتی و دست یابی به موفقیت، توجه به بازار یا بخش خصوصی است. باید در راستای اجرای صحیح اصل ۴۴ قانون اساسی و تکیه بر مردم در حوزه اقتصاد و بازار تعریف مجددی صورت گیرد و نقش بخش خصوصی را بیشتر جدی گرفت. در چنین شرایطی ما به اقتصاد مقاومتی درون زا، متکی به خود و برون نگر وارد می شویم و به بازارهای جهانی دست خواهیم یافت.

وی ادامه داد: برای تحقق این هدف دولت باید بر نیروی انسانی به لحاظ یک سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی داخلی تمرکز کند و بتواند سهم نیروی انسانی در اقتصاد را بالا ببرد. نیل به این هدف ضمن افزایش مهارت ها شرایط رشد خلاقیت ها و کارآفرینی ها را بالا می برد و در کنار آن از اقتصاد مبتنی بر دلال بازی و فعالیت های سوداگرایانه مخرب دوری شده و شرایط بهتری برای تولید مبتنی بر نیروی انسانی فراهم می شود.

فرازمند اظهارکرد: طبیعی است که برای رسیدن به این امر حتما باید در زمینه ساختارهای فکری و فلسفی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی اصلاحاتی را ایجاد کرد. ساختارهای فعلی اقتصاد ما اگر چه درون زا اما برون نگر است. به عبارتی ما در حوزه اقتصاد مقاومتی قصد دیوار کشیدن به دور اقتصاد را نداریم بلکه درصدد هستیم که با قدرت و شدت بیشتری وارد عرصه بازارهای بین المللی و جهانی شویم. به طور مثال باید در بخش اجتماعی حوزه نیروی انسانی، در اندیشه گسترش سرمایه های اجتماعی باشیم تا حس باورپذیری و حس اعتماد در جامعه به اقتصاد بیشتر شود.

وی افزود: اقتصاد مقاومتی یک سند راهبردی بلند مدت است و دستیابی به اهداف آن درکوتاه مدت خیلی ملموس و محسوس نیست و جامعه برای این که خود را به سرعت آماده دست یابی به اهداف بلند مدت این اقتصاد کند، ظرفیت، حوصله و تحمل لازم را ندارد.

عضو هیات علمی دانشگاه شهد چمران اهواز بیان کرد: اصل ۴۴ قانون اساسی سال های طولانی است که مصوب و مقرر شده بود تا اجرا شود. اما علت عدم اجرای مناسب این قانون این است که دولت به سهولت و راحتی حاضر به واگذاری وظایفی که به آن مربوط است، نمی شود؛ یعنی برون سپاری را به خوبی انجام نمی دهد. بنابراین باز تعریف وظایف دولت در نظام اقتصادی و واگذاری برخی وظایف به بخش خصوصی یکی از مهمترین چالش های فعلی موجود است و آیا دولت این شرایط و ویژگی را دارد که تمرکززدایی اقتصادی را به مرحله اجرا برساند.

فرازمند با اشاره به مزایای اجرای طرح اقتصاد مقاومتی خاطرنشان کرد: یکی از مهمترین مزایای اجرای اقتصاد مقاومتی، جابه جایی پایه اقتصاد از حوزه نفت به نیروی انسانی است. درآمدهای نفتی یک درآمد برون زای در معرض خطر است و به همین دلیل سهم تولید و قیمت ما را در خارج از کشور تعیین می کنند. بنابراین اتکای اقتصادی به آن یک رفتار عقلانی نیست و از آن طرف با توجه به این که نفت یکی از منابع ثروت یا سرمایه کشور و متعلق به نسل های آینده است، نباید به درآمدهای حاصل از آن اتکا کرد.

وی عنوان کرد: در راستای تحول در بنیان های اقتصادی بیش از چند دهه است که اقتصاددانان می گویند باید ساختار بودجه ای دولت به نفت کاهش یابد اما تاکنون چنین اتفاقی رخ نداده است. همچنین یکی از مهمترین ویژگی های اقتصاد مقاومتی این است که توانایی لازم در تولید محصولات استراتژیک و اساسی را در جامعه ایجاد می کند.

فرازمند اظهارکرد: طبق مطالعات صورت گرفته سال ۲۰۱۳ بانک جهانی، ایران براساس شاخص های مختلف بین ۳۰ کشور بزرگ جهان ارزیابی شد که در شاخص ناخالص تولید داخلی در جایگاه ۲۲ و در شاخص نیروی انسانی در رتبه دهم قرار دارد. بنابراین ما این توانایی را داریم که ۱۲ پله در اقتصاد جهانی ترقی کنیم.