ضرورت اقدام فوری برای مقابله با تغییرات آب و هوایی

اقتصاد ایرانی: تغییرات آب و هوایی زندگی میلیون ها نفر از مردم جهان را تحت تأثیر قرار داده، باعث آسیب رساندن به تولیدات کشاورزی و به خطر افتادن امنیت سواحل شده است.

در سراسر سه منطقه ای که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفتند، شکستن رکورد درجه حرارت اغلب اتفاق افتاد، میزان بارش باران در برخی نقاط بشدت افزایش یافت، درحالیکه مناطق مستعد خشکسالی مانند مدیترانه، خشک تر شدند. افزایش قابل توجه فعالیت طوفان گرمسیری آتلانتیک شمالی، مناطق کارائیب و آمریکای مرکزی را تحت تأثیر قرار داد.

با توجه به انتشار گازهای گلخانه ای در جو زمین و تأثیرات تغییرات آب و هوایی مانند گرمای شدید، گرم شدن ۱.۵ درجه سانتیگرادی بالاتر از سطوح پیش از صنعتی شدن، اجتناب ناپذیر است.

در زمان گرم شدن سیاره زمین، شرایط آب و هوایی، گرما و سایر تغییرات جوی که تنها یک بار در صدها سال روی داده و پدیده هایی غیرمعمول و بی سابقه محسوب می شدند، به «آب و هوای طبیعی جدید» تبدیل می شوند.

کاهش بازده مزارع کشاورزی، تغییر منابع آب، شیوع بیماری ها و افزایش سطح آب دریاها ناشی از تغییرات آب و هوایی، با عواقب سنگینی در بخش توسعه همراه خواهند بود. پایان دادن به فقر، افزایش رفاه جهانی و کاهش نابرابری جهانی در حال حاضر بسیار دشوار شده است که با ۲ درجه سانتیگراد گرمتر شدن زمین، (انجام این کارها) دشوارتر خواهند شد، اما با افزایش ۴ درجه سانتیگرادی دما، تردیدهای فراوانی درخصوص امکان دستیابی به این اهداف ایجاد خواهند شد.

در این گزارش با همکاری محققان موسسه مطالعات تغییرات آب و هوایی پوتسدام، تأثیرات گرم شدن ۲ و ۴ درجه سانتیگرادی دما بر میزان تولید محصولات کشاورزی، منابع آبی، شهرها و اکوسیستم آمریکای لاتین و کارائیب، خاورمیانه و شمال آفریقا، بخش هایی از اروپا و آسیای مرکزی مورد ارزیابی قرار گرفت.

یافته های نگران کننده

در آمریکای لاتین و کارائیب، افزایش دما و تغییرات الگوهای بارش با اثرات سوء بر بهره وری کشاورزی، رژیم های هیدرولوژیکی و تنوع زیستی همراه خواهند بود. در برزیل ۲درجه سانتیگراد افزایش دما می تواند به کاهش ۷۰ درصدی تولید سویا و (کاهش) ۵۰ درصدی تولید گندم منجر شود. اسیدی شدن اقیانوس، بالا آمدن سطح دریا، طوفان های گرمسیری و تغییرات دمایی، تأثیرات منفی بر گردشگری، سلامت، غذا و امنیت سواحل – بخصوص در کارائیب – خواهد داشت؛ ذوب شدن یخچال ها نیز خطراتی را برای شهرهای رشته کوه آند در پی دارند.

در خاورمیانه و شمال آفریقا، افزایش امواج گرما در ترکیب با درجه حرارت گرمتر از حد متوسط، فشار مضاعفی بر منابع آب اعمال خواهند کرد؛ میزان محصولات با افزایش ۱.۵ تا ۲ درجه سانتیگرادی دما تا ۳۰ درصد و با افزایش ۳ تا ۴ درجه سانتیگرادی تا ۶۰ درصدی کاهش پیدا می کنند.

بطور همزمان، مهاجرت و فشار مرتبط با تغییرات آب و هوایی بر منابع، خطر وقوع درگیری ها را افزایش می دهد. در غرب بالکان و آسیای مرکزی، کاهش دسترسی به آب با افزایش ۴ درجه سانتیگرادی دما به یک تهدید جدی مبدل خواهد شد. ذوب یخچال های آسیای مرکزی و تغییرات در زمان جریان آب ها می تواند به افزایش خطر وقوع سیل و کاهش منابع آب در ماه های تابستان منجر شود. در بالکان، خطر خشکسالی می تواند با کاهش بازده مزارع، سلامت شهری و تولید انرژی همراه باشد. در مقدونیه با افزایش ۲ درجه سانتیگرادی دما، میزان تولید ذرت، گندم، سبزیجات و انگور بیش از ۵۰ درصد کاهش پیدا می کند.

بر اساس گزارش منتشر شده در سال ۲۰۱۲، اگر اکنون اقدام موثری صورت نگیرد، دمای زمین تا پایان این قرن دست کم ۴ درجه سانتیگراد افزایش پیدا می کند که این مسئله به عواقب ویرانگری همراه خواهد بود.

با پیشگیری از گرم شدن زمین و نگه داشتن روند گرمایش به زیر ۲ درجه سانتیگراد، می توان از بسیاری از تأثیرات سوء آب و هوایی که در این گزارش مطرح شد، جلوگیری کرد؛ اما این مسئله نیازمند تغییرات تکنولوژیک، اقتصادی، سازمانی و رفتاری است.

شواهد علمی وجود دارد که نشان می دهد، ادامه مسیر فعلی انتشار گازهای گلخانه ای امکانپذیر نیست و در این زمینه یک اجماع رو به رشد (جهانی) وجود دارد.

امروز به یک اقدام فوری درخصوص تغییرات آب و هوایی نیاز داریم؛ انتخاب های هوشمندانه ای که منجر به ایجاد تغییر در سیستم حمل و نقل عمومی، بهره وری انرژی در کارخانه ها و ساختمان شده و علاوه بر مقابله با تغییرات آب و هوایی، به رشد اقتصادی نیز کمک کنند. پاسخ امروز به چالش تغییرات آب و هوایی، میراث نسل آینده را مشخص خواهد کرد.                                             

* نویسنده: جیم یونگ کیم، رئیس گروه بانک جهانی