آلمان به اقتصاد منطقه یورو ضربه می زند؟

اقتصاد ایرانی: اروپا هنوز گرفتار بحران مالی است. پس از 6 سال از آغاز رکود، نه تنها کورسویی از رشد اقتصادی در میان کشورهای اروپایی پدیدار نشده بلکه اخبار اقتصادی حکایت از سرایت بحران به اقتصادهای برتر اروپا نیز دارد.

به گزارش خبرآنلاین، آلمان، اقتصاد اول اروپا طی هفته های اخیر علائم نگران کننده ای از خود نشان داده است. صادرات تنها در یک ماه (آگوست) به میزان 5.8% در این کشور کاهش یافته است، تولیدات صنعتی به میزان 4%  و سفارشات صنعتی نیز به میزان  5.7% افت کرده است. اقتصاد آلمان از سال 2009  تاکنون اولین باری است که این آمار بی سابقه و نگران کننده را به خود می بیند. متعاقباً پس از انتشار این آمار بسیاری از موسسات مالی آلمان پیش بینی رشد اقتصادی خود را مورد بازبینی قرار دادند و برای سال 2014 و 2015 رشد اقتصادی 1.3% و برای سال آینده 1.2% را پیش بینی کردند؛ در حالیکه این ارقام در فصل بهار پیشتر 1.2% و 2% پیش بینی شده بود. همچنین شاخص های بورس اروپا نیز به انتشار آمار جدید واکنش نشان داده و در هفته گذشته افت قابل توجهی را به خود دیدند. شاخص بورس پاریس (کک40) 1.81%، بورس فوتسی لندن 1.04% و داکس آلمان 1.34% افت کردند.

یکی از کارشناسان موسسه جی پی مورگان دربارۀ وضعیت اروپا می گوید: رشد اقتصادی در منطقه یورو در حال مرگ است و این در حالیست که صندوق بین المللی پول نیز پیش بینی های خود برای رشد اروپا و ژاپن را به دلایل مختلف از جمله بحرانهای ژئوپولیتیک و افزایش بدهی های خصوصی و دولتی کاهش داده است. صندوق پول همچنین برای اقتصادهای در حال ظهور نیز علائم کاهش رشد را پیش بینی کرده است. کریستین لاگارد، رئیس صندوق پول به تازگی به اقتصادهای اروپایی نسبت به افزایش خطرات بحران اقتصادی هشدار داده و از رهبران کشورها خواسته که این خطرات را جدی بگیرند.

اقتصاد اول آلمان یا همان "لوکوموتیو منطقه یورو" پس از کاهش 0.2% در رشد در شش ماه دوم سال جاری در معرض افت شدید فعالیت اقتصادی قرار دارد. برخی کارشناسان بر این باورند اقتصاد آلمان آنگونه که تصور می شود، قدرتمند نیست؛ کمبود سرمایه گذاری و پیری جمعیت دو چالش مهم اقتصادی آلمان به شمار می روند. از سویی آلمان با بحران اعتماد نیز روبروست. بسیاری از پیش بینی هایی که اقتصاددانان برای اقتصاد آلمان برآورد کرده بودند، امروز محقق نشده و این مسئله تأثیر زیادی بر نگاه سرمایه گذاران گذاشته است. آلمان نیازمند اصلاح ساختارهای مالی خود برای جذابتر کردن فضای اقتصادی کشور جهت افزایش سرمایه گذاریهای خارجی است و این در حالیست که دولت آنگلا مرکل برنامۀ خاصی برای افزایش سرمایه گذاری در آلمان ندارد.

میشل سپن، وزیر دارایی فرانسه به تازگی در یک کنفرانس مطبوعاتی کاهش رشد اقتصادی آلمان را خبر بدی برای اروپا دانسته و دلیل آنرا وابستگی بالای اقتصاد آلمان به اقتصاد اوکراین و روسیه دانسته است. گفتنی است صادرات آلمان به روسیه در 5 ماه اول سال به میزان 14.75%  کاهش یافته است. البته این همۀ ماجرا نیست. روسیه یازدهمین مقصد صادرات آلمان است و در واقع باید وضعیت منطقۀ یورو را به مجموع دلایل کاهش رشد و فعالیت اقتصادی آلمان افزود؛ چه آنکه منطقه یورو 40% از صادرات آلمان را تشکیل میدهد.

آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان در واکنش به آمارهای اخیر اعلام کرده است که دولت وضعیت هشدار اخیر را درک کرده و در حال تلاش برای بهبود رشد اقتصادی است. اما از نگاه کارشناسان بحران اقتصادی که اروپا از سال 2008 تا کنون با آن دست به گریبان است، امروز شکل رکود پایداری را یافته که اجازه نمی دهد رشد اقتصادی به پیش از آغاز بحران بازگردد. از سویی سیاست های ضد تورمی اروپا و برنامه های ریاضتی نیز مانع از رشد اقتصادی شده است.

گفتنی است از سال 2012 و اجرای بستۀ ثبات اقتصادی، آلمان به مدلی برای سایر کشورهای اروپایی تبدیل شد که بسیاری آرزو داشتند تا رشدشان را به سطح این کشور برسانند. اما نیکلا گوئتسمان، کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با نشریۀ آتلانتیکو، سیاستهای اقتصادی آلمان را یکی از دلایل بحران اقتصادی اروپا می داند. او می گوید: سیاستهای آلمان از سال 2000 با توجه به تنوع و ناهمگونی موجود در وضعیت و سطح اقتصادی کشورهای منطقۀ یورو از عمده ترین دلایل بحران اقتصادی است. آلمان با در پیش گرفتن سیاست تعدیل حقوقها و افزایش صادرات به شوالیه تنهای اروپا تبدیل شد که می تاخت و مازاد تجاری خود را افزایش داد و آنرا به 7% تولید ناخالص داخلی رساند. در حالیکه این 7% قاعدتاً باید در جای دیگری خود را نشان می داد. این رقم در نهایت صرف سرمایه گذاری در کسر بودجه اسپانیا، پرتغال و یونان شد. اما این روند در سال 2008 متعاقب آغاز بحران اقتصادی متوقف شد و در نهایت این کشورهای جنوب بودند که هزینه آن را پرداختند و متهم به سهل انگاری شدند؛ در حالیکه این آلمانها بودند که می خواستند به هر قیمتی جایی برای سرمایه گذاری مازاد تجاری خود پیدا کنند.

هنوز نمی توان با قاطعیت دربارۀ بهبود رشد اقتصادی آلمان سخن گفت؛ مرکل قول مساعد داده که دولتش برنامه هایی را برای بهبود وضعیت فعلی در نظر دارد؛ اما واقعیت اینست که لوکوموتیو اروپا هم دیگر رمقی برای سرعت گرفتن ندارد.