چرا کشورها باید موانع سفر و گردشگری را کاهش دهند؟

اقتصاد ایرانی:روشن است که سفر و گردشگری در حال افزایش است؛ این صنعت بیش از 9.5 درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) یا هفت تریلیون دلار را به خود اختصاص داده و در سطح جهانی از هر 11 شغل یک شغل به این بخش مربوط می شود. بر اساس آمار شورای جهانی سفر و گردشگری (WTTC)، ادامه رشد چهار درصدی برای این صنعت پیش بینی می شود. صنعت سفر و گردشگری سریعتر از حوزه های خدمات مالی، حمل و نقل و حتی تولید در حال رشد است؛ به نظر می رسد که روند رو به رشد این صنعت، غیرقابل توقف بوده و ارزش سرمایه گذاری داشته باشد. درحالیکه برخی کشورها با رونق سفر و گردشگری روبرو هستند، این صنعت در برخی کشورهای دیگر بشدت تحت تأثیر تنش های ژئوپلیتیک (جغرافیایی- سیاسی) و تهدیدات امنیتی قرار دارد.

امنیت یکی از معیارهای اولیه برای انتخاب مقصد تعطیلات محسوب می شود؛ اغلب مردم خواستار محیطی امن در سفر هستند. طی چند ماه گذشته، تنش های ژئوپلیتیک و مسائل امنیتی در برخی کشورها – اوکراین، سوریه، مصر و تایلند – به سرخط خبرها تبدیل شده و گردشگران را از سفر به مقاصد خاصی باز داشته است. این مسئله اگر ناشی از ترس یا اعتراض باشد، اما اثر آن بر مقاصد هدف یکسان است: کاهش معنادار تعداد گردشگران و از دست دادن درآمد.

این یک مشکل بزرگ برای بسیاری از کشورهایی محسوب می شود که بشدت به صنعت گردشگری بعنوان یک منبع درآمد وابسته هستند؛ بعنوان مثال سهم صنعت گردشگری مصر در تولید ناخالص داخلی این کشور 11 درصد است و این در حالی است که در مارس 2014 تعداد گردشگران در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 30 درصد کاهش یافته است.

کشورها چگونه می توانند بر زمینه جغرافیایی- اقتصادی برای جذب گردشگر و سرمایه گذار غلبه کنند؟ درحالیکه امیدوار به بهبود بستر ژئوپلیتیک هستیم، برخی کشورها نیازمند سرمایه گذاری و تبدیل مجدد کشور خود بعنوان یک مقصد جذاب گردشگری هستند؛ یک نمونه موفق در این زمینه، کشور کلمبیا است که در گذشته با کارتل های مواد مخدر شناخته می شد و اکنون به یک مقصد پربازدید گردشگران تبدیل شده است؛ از سال 2002 تعداد گردشگران این کشور 300 درصد رشد افزایش یافته است.

ترکیه کشور دیگری است که بدنبال دستیابی به رکورد 33 میلیون گردشگر و جذب سرمایه گذاری قابل توجه در این صنعت است؛ رشد صنعت گردشگری ترکیه ناشی از بهبود چشمگیر در سیاست های تسهیل سفر ملی و اجرای سیستم ویزای الکترونیک در سال 2013 است. ترکیه و روسیه سیاست ویزای آزاد را در سال 2011 اجرایی کردند که منجر به افزایش 300 درصدی حضور گردشگران روس در ترکیه شد.

تجربه نشان داده است که بهبود روند اخذ ویزا باعث تسهیل سفر گردشگران می شود. موانع پیش روی صنعت گردشگری نیازمند بازنگری جدی هستند؛ موانع غیر ضروری باید حذف شده و در کنار استفاده از فناوری های پیشرفته برای کاهش زمان سفر، امنیت نیز ارتقاء پیدا کند. مجمع جهانی اقتصاد به تازگی گزارشی درخصوص سفر هوشمند (Smart Travel) منتشر کرد و خواستار تلاش های مشترک تمامی ذینفعان دولتی و خصوصی مرتبط و ارائه یک مدل کاملا یکپارچه برای تسهیل سفر شد؛ پیشنهادهای ویژه ارائه شده در این گزارش شامل توجه به تسهیل سفر بعنوان یک رکن از (ارکان) مذاکرات و توافقنامه های تجاری دوجانبه و منطقه ای، همچنین بررسی و کارآمدتر کردن فرآیند صدور ویزا و عبور از مرز هستند.

در سطح ملی، کشورها باید برای توسعه مقاصد سفر و گردشگری با هدف استفاده از مزایای مرتبط با رشد این صنعت و ایجاد شغل تلاش کنند و تسهیل سفر نیز از طریق اجرای برنامه ویزای الکترونیک محقق می شود. در عرصه بین المللی، سیاست گذاران باید تضمین کنند که یک بستر ژئوپلیتیک پرتنش نمی تواند مانعی در مقابل تمام پیشرفت های این صنعت در طول یک دهه گذشته باشد.

از سیاست گذاران خواسته شده که به همکاری برای توسعه موافقت نامه های ویزای منطقه ای ادامه دهند؛ کلید موفقیت این فرآیند، ادامه همکاری در سطح جهانی است که امنیت پایدار و کنترل مرزها را تضمین می کند.

منبع: مجمع جهانی اقتصاد