اقتصاد در مرحله بازیابی توان از دست رفته

اقتصاد ایرانی: بانک مرکزی در واکنش به اظهارات غلامرضا مصباحی مقدم عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره رشد اقتصادی فصل اول سال 1393 اعلام کرد: اقتصاد ایران پس از 8 فصل نزول مستمر، در نقطه عطفی قرار گرفته است.

به گزارش مهر، مصباحی مقدم در نطق میان دستور خود در صحن علنی مجلس در روز چهارشنبه 93.07.09 مطالبی را در خصوص رقم اعلام شده برای رشد اقتصادی کشور در فصل اول سال جاری بیان و چنین نرخ رشدی برای فصل اول سال جاری را "به شدت غلط و غلط انداز" عنوان نموده و با تشکیک در خصوص چنین رشدی آن را "به افسانه شبیه تر" دانست.

وی با مقایسه برخی ارقام و انجام محاسبات ساده نتیجه گیری کرد که "هنوز رشد اقتصادی زیر صفر است". بانک مرکزی در پاسخ به اظهارات ارائه شده اعلام کرد: رشد اقتصادی 4.6 درصدی اقتصاد کشور در فصل اول سال جاری بر اساس مقایسه (محاسبه درصد تغییرات) رقم تولید ناخالص داخلی به قیمت های ثابت سال 1383 در فصول اول سال های 1393 و 1392 به دست می آید.

این بانک مطابق روال معمول در انتشار ارقام حساب های ملی، در روز پنج شنبه مورخ 93.07.03 گزارش مفصلی را در خصوص دلایل این رشد و سهم هر یک از بخش های اقتصادی در آن، ارائه کرد. علاوه بر این، طی یک گزارش مکمل دیگر که در همان روز و از طریق درگاه اطلاع رسانی بانک مرکزی منتشر شد، به صراحت بیان شد رقم رشد اعلام شده بر اساس استانداردهای آماری موجود و منابع آماری رسمی محاسبه شده و لذا طرح هرگونه شبهه ای در این زمینه بی مورد است.

بانک مرکزی درباره اینکه مگر می شود رشد منفی 5.8 درصدی سال گذشته در سه ماهه اول سال 1393 به 4.6 درصد رسیده باشد؟ اعلام کرد: رشد اقتصادی در فصل اول سال 1392 معادل 4.1- درصد بوده و ماخذ و دوره رشد 5.8- درصدی اعلام شده از سوی ایشان معلوم نیست، ضمن اینکه اساسا مقایسه ارقام رشد اقتصادی سالانه و فصلی صحیح نیست و لازم است در مقایسه ارقام اقتصادی به ویژه حساب های ملی، تشابه دوره زمانی مقایسه رعایت شود.

شاید در بیان رشد 5.8- درصدی توسط ایشان، رقم رشد مقدماتی سال 1391 (که متعاقبا" طبق روال معمول در زمینه تجدید نظر ارقام حساب های ملی به 6.8- درصد تعدیل یافت) مدنظر بوده که باز هم مقایسه رشد اقتصادی در یک فصل با رقم رشد سالانه در دو سال قبل، صحیح نیست.

وی در ادامه صحبت های خود ذکر نموده اند:" احتمال دارد در مقایسه سال 93 با 92 این نرخ رشد به دست آمده باشد که با کم کردن  4.6 از نرخ 5.8- نتیجه 1.2- می شود. یعنی هنوز نرخ رشد زیر صفر است." در این خصوص نیز باید توجه داشت که اساس" جمع و تفریق کردن نرخ های رشد اقتصادی (آن هم رشد اقتصادی یک فصل و نرخ اقتصادی یکسال در گذشته) از نظر علمی و کارشناسی به هیچ وجه قابل پذیرش نیست.

مصباحی مقدم در بخشی دیگر از صحبت های خود، رشد اقتصادی 4.6 درصدی فصل اول سال جاری را به افسانه تشبیه کرد. قاعدتا اگر ایشان گزارش های تکمیلی بانک مرکزی در این خصوص را ملاحظه می فرمودند، به این نکته واقف می شدند که با وجود رشد 4.6 درصدی اقتصاد در فصل اول سال 1393، کماکان سطح تولید ناخالص داخلی به قیمت های ثابت سال 1383 در سطحی کمتر از رقم فصل اول سال 1390 قرار دارد.

این امر بدان معنی است که اقتصاد ایران در مرحله بازیابی توان از دست رفته و به عبارت دیگر، بازیابی استفاده از ظرفیت های خالی خود قرار دارد و هنوز به سطح تولید سال 1390 نرسیده است. لذا، با وجود رشد 4.6 درصدی اقتصاد در فصل اول سال جاری، اتفاق خارق العاده و غیرقابل باوری در اقتصاد کشور صورت نپذیرفته است و چنین نرخ رشدی پس از 8 فصل رشد منفی، کاملا طبیعی است.

واقعیت آن است که اقتصاد ایران پس از 8 فصل نزول مستمر، در نقطه عطفی قرار گرفته است که امید می رود با استمرار سیاست های اقتصادی دولت یازدهم و بهبود شرایط و فضای اقتصاد کلان، ظرفیت های خالی در بخش های مختلف اقتصاد به سرعت بازیابی و استفاده شده و با بازیابی توان از دست رفته، نهایتا در مسیر بسط و گسترش و بالندگی قرار گیرد.

ضمن آنکه رشد 4.6 درصدی اقتصاد در فصل اول سال جاری مسرت بخش و حاکی از حرکت اقتصاد در مسیر صحیح می باشد، انتظار می رود با همت و تلاش مسئولین و فعالان اقتصادی کشور، انشاءالله این مسیر در آینده نیز تداوم داشته باشد و شاهد حرکت هر چه بیشتر اقتصاد در مسیر رشد و شکوفایی باشیم.