بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : پنجشنبه 3 مهر 1393      11:16

بازیگران اصلی نوسان ارز

اقتصاد ایرانی: در دو روزی که از سفر رئیس جمهور به نیویورک برای شرکت در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل می گذرد، بازار دلار با افزایش های جزئی در نرخ مواجه بوده است. این گزارش به بهانه این موضوع و با بررسی قیمت دلار در یک سالی که از نخستین سفر رئیس جمهور به نیویورک گذشته، نقش عوامل «روانی» و «بنیادی» را در تغییرات نرخ ارز در این مدت بررسی کرده است. این بررسی، به دنبال پاسخی برای این پرسش است که چه سطح قیمتی، از پشتیبانی عوامل بنیادی برخوردار است و پایدار خواهد بود.
به گزارش دنیای اقتصاد، در حالی که دلار در پایان شهریور ماه در کانال 3100 تومانی به کار خود پایان داد، شاخص بازار در روز دوم مهرماه به کانال 3200 تومان وارد شد. دیروز سکه نیز به سطح 930 هزار تومانی رسید که نشان می دهد پس از ورود قیمت آن به کانال 910 هزار تومانی در روز دوشنبه، در دو روز بعدی دو کانال قیمتی بالا رفت و با پشت سر گذاشتن این دو سطح، وارد کانال 930 هزار تومانی شد.
فعالان بازار در تحلیل روند نوسانی بر متغیرهای خارج از بازار اشاره دارند و لنگر قیمت را با اخبار و حاشیه های سفر رئیس جمهور به نیویورک در ارتباط می دانند. این گزارش تلاش کرده با مقایسه روند قیمتی دلار در روزهای مصادف با سفر رئیس جمهور به نیوریوک در سال گذشته و سال جاری عوامل مطرح شده برای نوسان بازار را عیارسنجی کند. این مقایسه از آن جهت مهم است که در سال گذشته برخی اتفاقات، برای اولین بار در تاریخ سیاسی ایران پس از انقلاب رخ داد. در این گزارش با تکیه بر عوامل بنیادین به ریشه یابی روند نوسان و دلایل افزایش قیمت کنونی پرداخته است. بررسی ها با استفاده از آمارهای نرخ ارز و تورم در روزهای مشابه سال گذشته (همزمان با سفر رئیس جمهور) و روزهای فعلی، نشان می دهد در این یک سال نرخ ارز تنها 8 درصد افزایش یافته و قیمت های داخلی 15 درصد بالا رفته است. موضوعی که خطر وقوع یک شوک ارزی مشابه تجربه نامساعد نیمه دوم دهه هشتاد را افزایش می دهد.

از اجلاس 92 تا اجلاس 93
به نظر می رسد بازار ارز در این روزها توجه زیادی به فضای مذاکرات دیپلماتیک و به خصوص، سفر رئیس جمهور و دیپلمات های ارشد کشور به نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سالانه سازمان ملل متحد دارد. این در حالی است که سال گذشته نیز، در همین مقطع و با شروع مهرماه، سفر رئیس جمهور به نیویورک بازار را تحت تاثیر خود قرار داده بود. سفر رئیس جمهور در سال گذشته در تاریخ یک مهرماه انجام شد. تاریخ این سفر در سال جاری نیز 31 شهریورماه بود. بررسی ها نشان می دهد سال گذشته قیمت دلار در دو روز منتهی به این سفر، معادل 2940 و 2935 تومان بود. در روز سفر رئیس جمهور نیز در سال گذشته، قیمت غالب بازار 2960 تومان بود و نرخ ها در دو روز بعدی نیز به ترتیب در سطوح 2940 و 3100 تومان قرار گرفتند. قیمت یک روز پس از گفت و گوی تلفنی اوباما و روحانی نیز در سطح 3 هزار و 50 تومان بسته شد. این در حالی است که در سال جاری، در دو روز منتهی به سفر، قیمت های 3195 و 3185 تومان ثبت شد، قیمت در روز سفر روحانی به نیویورک معادل 3180 تومان و در دو روز بعدی، به میزان 3195 و 3205 تومان بود. با توجه به این آمارها می توان گفت متوسط قیمت در بازه زمانی پنج روزه با مرکزیت سفر رئیس جمهور در سال گذشته، معادل 2955 تومان و در سال جاری، معادل 3192 تومان بوده است. از این آمارها می توان مشاهده کرد که در این یک سال، نرخ دلار تقریبا 8 درصد افزایش یافته است. این در حالی است که براساس آمارها و برآوردها، رشد سطح عمومی قیمت ها در اقتصاد کشور در یک سال اخیر یا همان تورم تقریبا به میزان 15 درصد بوده است. به عبارت دیگر، رشد قیمت دلار در این یک سال، 8 درصد و رشد شاخص قیمت مصرف کننده (تورم نقطه به نقطه) در این یک سال 15درصد بوده است. از این موضوع می توان نتیجه گرفت که با وجود رشد 15درصدی متوسط قیمت های داخلی در یک سال گذشته، متوسط قیمت اقلام خارجی تنها 8 درصد افزایش یافته است. این موضوع موجب شده که کالاهای خارجی در این یک سال، در مقایسه با اقلام داخلی به طور نسبی 7 درصد «ارزان» شوند. این تصویر نشان می دهد خلاف آنچه برخی فعالان بازار القا می کنند، اخبار حوزه خارج از بازار عنصر مسلط در تعیین قیمت نیستند. در واقع این اخبار امواج روانی هستند که در کوتاه مدت اثر گذار هستند و حتی در صورت تحقق ذهنیت های بازار،نرخ ارز با تکیه بر شاخص های بنیادین قابلیت تثبیت پایدار در سطوح کنونی را ندارد.

شکاف ارز با تورم و خطر شوک ارزی
کارشناسان در خصوص ماندگار نبودن نرخ ارز در فضای تورمی داخلی معتقدند یکی از دلایل شوک ارزی سال های 1390 و 1391 این بود که قیمت دلار از سال 1384، تقریبا ثابت مانده بود؛ در حالی که اقتصاد کشور با تورم های داخلی بالایی مواجه بود. اما به دلیل درآمدهای زیاد نفتی، دولت می توانست با واردات زیاد این عدم تعادل بین قیمت های داخلی و خارجی را جبران کند.  امری که به تضعیف توان رقابتی تولیدات داخلی (به دلیل شرایط نابرابر قیمتی) منجر شد. به همین دلیل، اقتصاددانان معتقدند در تعیین نرخ ارز، قاعده برابری قدرت خرید (PPP) باید مورد توجه قرار بگیرد و قیمت دلار، متناسب با اختلاف تورم خارجی و تورم داخلی، تعدیل شود. اما آمارها نشان می دهد در یک سال گذشته، نرخ اسمی دلار همپای قیمت های داخلی تعدیل نشده و در نتیجه، تجربه نیمه دوم دهه هشتاد، به نوعی در حال تکرار شدن است.  این وضعیت اگرچه ممکن است در کوتاه مدت به دلیل ارزان شدن کالاهای خارجی مطلوب به نظر برسد، اما مطابق نظریات اقتصادی، این شکاف حتما در بلندمدت به صورت یک «شوک» خود را تخلیه خواهد کرد، با این تفاوت که تا زمان وقوع شوک، قدرت تولیدات داخلی برای رقابت با رقبای خارجی، به تدریج به دلیل «ارزان شدن نسبی قیمت های خارجی» از دست خواهد رفت و اقتصاد بیشتر به واردات وابسته می شود.  به همین دلیل، اقتصاددانان معتقدند برای ثبات قیمت ها، باید ریشه های اصلی آن مثل «رشد نقدینگی» کنترل شود، نه اینکه با «تثبیت مصنوعی» نرخ ارز در یک دوره چند ساله، مشابه تجربه های دهه هفتاد و دهه هشتاد، اقتصاد به تدریج به یک شوک ارزی و تورمی نزدیک شود.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

کلمات کلیدی : بازار دلار - شاخص بازار
نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir