وضعیت اشتغال و نرخ بیکاری ایران در سال 93 و 94

اقتصاد ایرانی: در رابطه با بیکاری، با این که دولت بارها از آمار نگران­ کننده بیکاران به ویژه فارغ ­التحصیلان بیکار سخن می­ گوید و کنترل بیکاری را نیازمند عزم ملی و اجرای برنامه ­های گسترده توصیف می­ کند، پیش­بینی کاهش جدی نرخ بیکاری واقعاً خوش­بینانه است. هدف برنامه پنجم، کاهش نرخ بیکاری به 10.4 درصد است. این رقم در سال 90 به حدود 12.3 درصد و در سال 91 برابر با 12.2 درصد بوده و در سال 92 با اندکی افزایش به 12.6 درصد رسیده است. با وجود این و در حالی که برنامه دولت برای ایجاد شغل چندان به روشنی اعلام نشده، دولت پیش­بینی می­ کند نرخ بیکاری در سال 93، ثابت مانده و حتی با 0.2 درصد کاهش به رقم 12.4 درصد برسد.

بررسی اشتغال در بخش­های عمده اقتصادی نشان می­دهد بخش خدمات با 47.4 درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. همچنین بخش­ های صنعت با 34.3 درصد و کشاورزی با 18.3 درصد در رتبه­ های بعدی قرار دارند.

بر اساس برنامه پنجم توسعه کشور، تا سال پایانی برنامه، باید به نرخ بیکاری 7 درصدی دست یابیم و برای این منظور، سالیانه باید به میزان 1 میلیون و 100 هزار فرصت شغلی جدید در کشور ایجاد شود. یکی از مهم­ترین الزامات دستیابی به نرخ بیکاری 7 درصدی تا سال آخر برنامه پنجم توسعه، تحقق رشد 8 درصدی تولید ناخالص داخلی در هر سال است که وضعیت رکود اقتصادی حاکم بر کشور با سیاست­های اقتصادی دولت، نویدبخش چنین رشد اقتصادی نیست.

کاهش جدی در نرخ بیکاری مستلزم سرمایه­گذاری است که با سیاست­های کوتاه مدت ممکن نیست. بنابراین برای سال 93 نمی­توان پیش­بینی کاهش چشمگیر جدی در نرخ بیکاری داشت.

لذا با توجه به نقش پررنگ بازارهای 4 گانه سرمایه، پول، کالا و خدمات به عنوان الزامات تحقق اهداف اشتغال­زایی در کشور، لزوم تقویت این بخش­ها توسط دولت جهت تقویت اشتغال بیش از پیش نمایان است.

اما به طور کلی باید به این نکته اذعان کرد که بازار کار، حاصل تعامل بازار های اقتصادی و مالی است. در صورتی که وضعیت بازارهای اقتصادی و مالی در سال 93 و 94 بهبود یابد، شاهد رونق خوبی در بازار کار و به تبع آن کاهش نرخ بیکاری خواهیم بود.