رویای برند سازی

لیلا لطفی: در حال حاضر یکی از اصلی ترین مشکلات برند های ایرانی عدم حضور آنها در محافل خبری و رسانه ای بین المللی است. برخی روایت ها نشان می دهد پس از رفع تحریم ها تلاش ها برای حضور تبلیغاتی برند های ایرانی در رسانه های بین المللی آغاز می شود. در همین حال مهدی فاخر دبیرکل مرکز تحقیقات و اطلاع رسانی اتاق اسلامی اعتقاد دارد: «برند یک علامت یا نشانه تجاری برای شناسایی ساده یک کالا یا خدمات با کیفیت است. یک علامت تجاری  می تواند ما را به یک غذای لذیذ و یا یک هتل و کلوپ ورزشی مشهور و یا کفش مشهور معرفی می کند. در این میان برخی برندها برای عموم مردم دنیا آشنا است و برخی حداکثر برای مردم یک کشور قابل شناسایی است. حال اینکه  برخی برندها موفق هستند و جهانی شدند  و برخی شکست خورده و در سطح یک کشورباقی می مانند به چند عامل بستگی دارد؛ سرمایه گذاری مستقیم بر روی نشان تجاری  و استمرار آن ، استفاده از تکنولوژی های مدرن  و حمایت های دولتی و خصوصی برای برندسازی یک محصول یا کالا  تا  جهانی شود عوامل  موثر برای ساختن یک برند معتبر و جهانی است.»

فاخر براین باوراست که عدم حمایت از برندهای ایرانی دلیل اصلی عدم موفقیت آنها بوده است. او به خبرآنلاین می گوید:« در این بین برندهای ایرانی علاوه بر اینکه با مشکل سرمایه گذاری مستقیم بر روی نشان تجاری  و استمرار آن، عدم حمایت های دولتی و خصوصی برای برندسازی و عدم استفاده از تکنولوژی های مدرن  مواجه هستند؛ با چند  مشکل دیگر ازجمله تحریم و اثرات آن، عدم وجود سیاست های اقتصادی و تجاری ثابت و عدم تمایل به پیوستن به سیاست تجارت جهانی مواجه هستند که  مانع از  معرفی آنها به بازارهای جهانی می شود.»

فاخر ادامه می دهد:«سال هاست  برند ایرانی از دادن آگهی  به شبکه های  تلویزیونی و رادیویی بزرگ دنیا محروم  است و عدم دسترسی به کانال های توزیع جهانی برای آن یک معضل بزرگ به شمار می آید. در واقع  شاید کمترین اثر تحریم در عدم  معرفی برندهای ایرانی در شبکه های تلویزیونی معتبر دنیا است.»

 وی اعئقاد دارد:« گذشته از این که برخی برندهای داخلی  قادر به پرداخت هزینه های این شبکه های رادیویی و تلویزیونی نیستند.  اما نکته قابل توجه عدم استفاده از تکنولوژی روز دنیا در حوزه برندسازی است. ایران به دلیل محدودیت روابط با دنیای پیشرفته به دلیل سیاست خارجی خود قادر به بهره گیری از تکنولوژی های روز دنیا، شیوه های نوین و متخصص این حوزه در شرکت های معتبر نیست.  به طوری که  هنوز شرکت های داخلی به دلیل اینکه قادر به پرداخت الکترونیکی نیستند؛ نمی توانند به خدمات آنلاین دسترسی داشته باشند.»

فاخر بیان داشت:« در واقع برای تولیدکنندگان و تجار ایرانی عدم دسترسی به کانال های توزیع جهانی به دلیل تحریم، عدم حمایت دولت و سرمایه گذاری نکردن شرکت های خصوصی است. در کنار این شرایط عدم سیاست برون گرایی در داخل ایران به صورت واقعی و عملیاتی در 35 سال گذشته منجر به کاهش ارتباطات جهانی در همه حوزه بویژه غذا شده است. تمرکز بر خودکفایی و خوداتکایی و مقابله با مکانیزم های رایج دنیا برای جهانی شدن باعث شده برندهای ایرانی نتوانند جایگاه ویژه خودشان را درجهان به دست بیاورند. اگرچه رویکرد کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه جهان با  آغاز فعالیت سازمان تجارت جهانی  به شدت تغییر کرد ولی ایران در تمام این سال نیز بر خودکفایی تولیدات خود تاکید کرد و برای حفظ امنیت خود مانع از گسترش ارتباطات به شکل واقعی و جدی شد. در مقابل کشورها عربی و کشورهایی همچون چین بر تعامل با اقتصاد  جهانی   تاکید کردند. درنهایت  اقتصاد برون گرا منجر به گسترش برندهای این کشورها در دنیا شد.»

او ادامه می دهد:« البته تعامل  با اقتصاد جهان در هر حوزه ای  هر کشوری را خود به خود به دنبال خودش می کشاند؛ در مقابل هر کشوری  که کمتر به این تعاملات  بها می دهد، قادر به گسترش روابط تجاری جدید و فعال نخواهد بود و از فضای جدید همچون سایر بازیگران این عرضه بهره لازم را نمی برد؛ چون در خود غرق شده است. این اتفاق برای اغلب محصولات ایرانی از جمله غذاهای ایرانی افتاده است.در این میان محصولات اندکی همچون زعفران،خاویار و پسته ایران آن هم به دلیل ویژگی ها خاص از جمله طعم و میزان تولید درجهان مطرح هستند.  درمقابل عمده موادغذایی داخلی به دلیل نبود نگرشی واقع بینانه و جهان بینی صحیح در مورد برندسازی آنها ، در بین سایر کشورهای جهان مطرح نیستند. زیرا سال هاست بازار هدف عمده  تولیدکنندگان و تجار محصولات داخلی خود ایران  است.»

او تاکید می کند:« به رغم همه این مسائل چند سالی است برند حلال ایران که توسط مرکز تحقیقات و اطلاع رسانی اتاق اسلامی ، ایکریک  ایجاد شده  توانسته کشورهایی همچون آلمان، ایتالیا،هند و روسیه را در کنار 57 کشور عضو سازمان اسلامی را درگیر کند و در جهان چندین نمایندگی داشته باشد. اکنون در برخی کشور  ورود محصولاتی که  برند حلیت را نداشته باشند؛ ممنوع است. براین اساس در ایران حدود 100 شرکت غذایی علاوه بر برند خودشان برند حلیت را نیز دارند. اگر امروز ما برند حلیت داریم به دلیل حمایت دولت است و براین اساس افزایش برندهای  مخصوص محصولات غذایی ایرانی نیازمند حمایت ویژه دولت و سیاست های برون گرا است.»